Kategoriler
Coğrafya

Akdeniz Bölgesi Genel Özellikleri Nelerdir? Akdeniz Bölgesi ile İlgili Genel Bilgiler

Akdeniz Bölgesi hakkında detaylı bilgi, Akdeniz bölgesi hakkında genel bilgi, Akdeniz Bölgesinin yer şekilleri nelerdir, Akdeniz Bölgesinin akarsuları nelerdir, Akdeniz Bölgesinin iklimi nasıldır, Akdeniz Bölgesinin bitki örtüsü nedir.

Sponsorlu Bağlantılar

Kısaca Akdeniz Bölgesi

Akdeniz Bölgesi, Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu’nun güneyinde Akdeniz kıyısı boyunca uzanır. Genişliği 120-180 km arasında değişir. Batı ve kuzey batısında Ege Bölgesi, kuzeyinde İç Anadolu Bölgesi, doğusundaGüneydoğu Anadolu Bölgesi, güneyinde ise Akdeniz bulunur. Güneydoğudan Suriye ile komşudur. Türkiye’nin başka bölgelerinde olduğu gibi Akdeniz Bölgesi’nde de bölge sınırları ile yönetim birimleri olan illerin sınırları tümüyle çakışmaz.

Akdeniz Bölgesinde Coğrafya

Akdeniz Bölgesinin Coğrafi konumu

Adını güneyindeki denizden alan Akdeniz Bölgesi, kuzey batıda Ege Bölgesi, kuzeyde İç Anadolu Bölgesi, kuzeydoğuda Doğu Anadolu Bölgesi ve doğuda Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile komşudur.

Kıyı uzunluğu doğuda Suriye sınırından batıda Marmaris’e kadar 1542 km’dir.

Akdeniz Bölgesinin yüz ölçümü 89.493 km2 dolayındadır; Türkiye toplam alanının yaklaşık %14’ünü kaplar.

Akdeniz Bölgesi

Akdeniz Bölgesinin Arazi Yapısı

Akdeniz bölgesinin arazi yapısı oldukça dağlık ve engebelidir. Bölgenin yeryüzü şekillerinin ana çizgilerini Toroslar belirler. Antalya Körfezi’nin iki yanında yer alan Batı Toroslar, Kuzeyde Göller Yöresinde birbirine yaklaşıp sıkışır. Teke Yarımadası’nın batısında beliren Batı Toroslar, Taşeli Platosu’na kadar uzanır.

Genellikle kalker ve ofiyolitli kayalarından oluşan bu dağlar kırıklı ve kıvrımlı bir yapı gösterir. Batı Torosların en yüksek noktası Bey Dağlarındaki 3096 m’lik Kızlar Sivrisi Tepesidir. Göller Yöresi’nin kalker oluşumu, sarp dağlarının ortalama yüksekliği 2000-2005 m arasındadır. Yüksek kütleler arasında Avlan, Gördes, Söğütgibi karstik kökenli çanak biçimli çukur alanlar vardır.

Sponsorlu Bağlantılar

Bu kesim aynı zamanda düden, obruk, mağara, yer altı dereleri, suyutan ve voklüz kaynakları gibi karstik şekiller bakımından da zengindir.

Türkiye’nin, Beyşehir ve Eğridir gibi büyük tatlı su gölleri buradadır. Batı Toroslar, dik eğimli yamaçlarından inen bol sulu akarsular tarafından parçalanmış ve genellikle boylamasına uzanan derin vadiler ortaya çıkmıştır. Orta Toroslar, güney batıdaki Taşeli platosu ile kuzey doğudaki Uzun Yayla arasında uzanır. Bu kesimdeki başlıca yüksek kütleler batıdan doğuya doğru Bolkar Dağları, Aydos Dağları, Ala Dağlar, Tahtalı Dağları ve Binboğa Dağlarıdır.

Orta Toroslar’ın en yüksek noktası Ala Dağlar’da 3756 m’ye yetişen Demirkazık Tepesidir. Orta Toroslar Uzun Yayla’da 1500m yüksekliğindeki bir platoya dönüşür. Orta Toroslar kuzey-güney doğrultusunda akan bol sulu akarsular tarafından parçalanmıştır. Göksu, 130 km uzunluğundaki Limonlu Çayı, Tarsus çayı bunların başlıcalarıdır. Bu akarsular kalker oluşumlu dağlar arasında, derinliği 1000m’yi bulan vadiler açar ve yörenin yüzey şekillerinin sert bir görünüm almasına neden olur.

Nur Dağları, Toroslar dağ sisteminin en güneyindeki bölümünü oluşturur ve İskenderun Körfezinin doğusunda dik bir duvar gibi yükselir. Bu dağların, Güneydoğu Torosların başlangıcı olan Ahır Dağlarına yaklaştığı noktada yükseltisi Düziçi İlçesinin kuzeyinde Düldül Tepesi 2200 m. Osmaniye’nin Güneydoğusunda Daz Tepesi 2200 m. Dörtyol’un doğusunda Mıgır Tepesi 2243 m.yüksekliğindedir.

Lübnan topraklarından doğarak kuzeye doğru akan ve Antakya yakınlarında dik bir açıyla batıya dönen Asi Irmağı, Amik Ovasının Güneybatı ucunda, geniş tabanlı bir vadiden geçer ve Samandağı yakınlarında Akdeniz’e dökülür.

Sponsorlu Bağlantılar

Çukurova, doğuda Amanos Dağları, batıda ise Orta Toroslar’la sınırlanır. Bu geniş düzlük batıda Seyhan doğuda Ceyhan ırmaklarının taşıdığı alüvyonlarla oluşmuş büyük bir delta ovasıdır. Çukurova’nın kuzey kesimleri bu iki ırmağın kolları ile yeryer parçalanmış bir plato görünümündedir; buna karşılık güneyde tekdüze bir hal alır. Bölgedeki en önemli akarsular doğudan batıya doğru sırasıyla Asi, Ceyhan ve Seyhan ırmakları ile Göksu, Köprü Suyu, Aksu, Eşem ve Dalaman çaylarıdır.

Başlıca doğal göller Beyşehir, Eğirdir, Burdur ve Suğla gölleridir. Kıyılarda ise irili ufaklı birçok lagün vardır. En önemli yapay göller ise Seyhan , Çatalan, Aslantaşve Menzelet baraj gölleridir.

Akdeniz kıyıları genellikle, az girintili çıkıntılı olması ve geniş yaylar çizmesi bakımından Karadeniz kıyılarına benzer; kıyı sahanlıklarına da pek rastlanmaz. Bölgenin en batı kesiminde ise dağlar kıyıya dik uzandığı için, burada Ege kıyılarına benzeyen daha girintili çıkıntılı bir kıyı tipi vardır. Bu kıyıların, yakın zamanlardaki bir deniz düzeyi yükselmesi sonucu oluştuğu sanılmaktadır. Engebeli kıyının içine sokulmuş küçük koylar, adalar ve yarımadalar bu yükselme nedeniyle ortaya çıkmıştır.

Akdeniz Bölgesinin İklimi

Akdeniz ve Ege bölgesi kıyıları ile Marmara Denizi çevresinde görülür. Bu iklimde yazlar sıcak ve kurak geçmektedir. Kışlar ise ılık ve yağışlıdır yaz ve kış mevsimindeki yağış miktarı arasında, büyük bir fark bulunmaz. İç kesimlere doğru karasal iklim görülür.

Akdeniz Bölgesinin Bitki Örtüsü

Dağların denize bakan yamaçlarında makilikler ve yer yer yüksek ormanlar kaplı ve arkalarında çukur alanlar ise karasal etkilerin arttığı bir iklim tipine rastlanır. Yine de Akdeniz’in etkisi nedeniyle bu kesimlerdeki iklim, İç Anadolu’daki kadar şiddetli karasal özellikler taşımaz. En sıcak ay ortalaması kıyılardaki 27-28 °C, iç kısımlar 23-25 °C dir; en soğuk ay ortalaması ise kıyıda 10 °C dolayında iken iç kısımlarda 1,5-2 °C kadar iner. Benzer biçimde, yıllık ortalama sıcaklık kıyılarda 18-20 °C, iç kısımlarda ise 12-14 °C kadardır.

Sponsorlu Bağlantılar

Yine Türkiyenin ortalama sıcaklıgı en yüksek noktası da buradadır Mersin kent merkezinin ortama sıcakklığı yıllık 22 °C dir. Bu sayede turizm gelişmiştir. Turizm bölgenin önemli geçim kaynaklarındandır. Aynı zamanda iklim şartları nedeniyli bitki örtüsü makidir ve aynı zamanda yazları sıcak ve kurak kışları ise ılık ve yağışlı geçer. Yinede bu bölgede ortalama derece yazları 18°-30° derece kışları ise ortalama 8°-10° derece arasında yer alır. Bitki örtümüz maki, defne, keçiboynuzu, zeytin gibi bodur ve kısa ağaçlardan oluşur. Ancak bu ağaçlar orman ağaçlarına nisbeten sıcağa ve soğuğa daha dayanıklıdır.

Akdeniz Bölgesinde Bulunan Şehirler

Akdeniz Bölgesi sınırları içerisindeki iller şunlardır:

  • Adana
  • Antalya
  • Burdur
  • Hatay
  • Isparta
  • Mersin
  • Osmaniye
  • Kahramanmaraş (Afşin ve Elbistan ilçeleri hariç. Bu ilçeler Doğu Anadolu’dadır.)
  • Karaman’ın merkez ilçe ve Ayrancı ilçelerinin bazı bölümleri Ermenek, Sarıveliler, Başyayla
  • Afyonkarahisar’ın Başmakçı, Dinar ve Dazkırı ilçeleri
  • Denizli’nin Acıpayam, Çameli, Bozkurt ve Beyağaç ilçeleri
  • Gaziantep’in İslahiye ve Nurdağı ilçeleri

Akdeniz Bölgesinin Nüfus ve Yerleşimi

007 nüfus sayımı sonuçlarına göre Akdeniz Bölgesi’nin nüfusu yaklaşık olarak 8,9 milyondur. Akdeniz Bölgesi kıyı bölgelerimize göre daha az nüfusludur. Nüfus yoğunluğunun en az olduğu yerler Teke ve Taşeli Platosu ile dağlık alanlardır. Akdeniz Bölgesi sulak ve kurak olmayan bir bölge olduğundan nüfus dağınıktır.

İllerin Toplam Nüfusları (2018 Yılı)

  • Adana: 2.220.125
  • Antalya: 2.426.356
  • Mersin: 1.814.468
  • Hatay: 1.609.856
  • Kahramanmaraş: 1.144.851
  • Osmaniye: 534.415
  • Isparta: 441.412
  • Burdur: 269.926

Akdeniz Bölgesi Nüfus Sayımı Sonuçları (Merkez)

SıraKent2007 Sayımı2011 Sayımı2015 Sayımı2018 SayımıBağlı olduğu il
1Adana2.006.6502.108.8052.183.1672.220.125Adana
2Antalya1.789.2952.043.4822.288.4562.426.356Antalya
3Mersin1.595.9381.667.9391.745.2211.814.468Mersin
4K.Maraş1.004.4141.054.2101.096.6101.144.851K.Maraş
5Tarsus318.553316.925326.063339.676Mersin
6Antakya360.652377.793Hatay
7Osmaniye (Merkez)210.285234.901254.116264.373Osmaniye
8İskenderun306.594317.751246.207248.335Hatay
9Isparta (Merkez)206.186213.511235.456258.375Isparta
10Ceyhan158.459158.377159.504160.474Adana
11Alanya226.236259.787291.643312.319Antalya
12Manavgat165.114193.738222.419230.597Antalya
13Kadirli111.455116.644119.857124.053Osmaniye
14Kozan123.980127.804129.242130.495Adana
15Burdur (Merkez)95.27494.842101.912113.077Burdur

Akdeniz Bölgesinde Turizm

Bölgenin kıyı kesimindeki elverişli iklim koşulları, doğal güzellikler ve tarihi zenginlikler turizmin gelişmesini sağlamıştır. Özellikle Antalya Bölümü’nde turizm gelişmiştir. Antalya, Alanya, Side,Kaş, Kalkan bu bölümde deniz turizminin geliştiği merkezlerdir. Akdeniz medeniyetini simgeleyen Olimpus, Patara gibi tarihi şehir kalıntıları önemli turistik çekiciliklerdir. Bölgede geniş alan kaplayan karstik şekiller, özellikle Damlataş ve İnsuyu ile Cennet – Cehennem doğa harikasıdır. Pek çok milli park ile uluslararası yarışma ve festivallere duyulan aşırı ilgi bölge turizminin gelişmesine katkıda bulunmaktadır.

Akdeniz Bölgesinin Yemekleri

  • Mahluta çorbası
  • Çakıldaklı çorba
  • Toğga çorbası
  • Tirşik çorbası
  • Gülgas
  • Baba Hannuş
  • Fıstıklı Köfte
  • Mercimekli köfte
  • Çiğ köfte
  • İçli köfte
  • Etli kömbe
  • Kısır
  • Kelle paça
  • Batırık
  • Antakya Böreği
  • Künefe
  • İrmik Helvası
  • Kuşkonmaz Çorbası
  • Tahinli Antalya Piyazı
  • Radika Salatası
  • Bal Kabağı Dolması
  • Kahramanmaraş Tarhanası
  • Minbar (munbar)
  • Dondurma
Sponsorlu Bağlantılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Ne Nedir Vikipedi