Türkiye Kupası Ne Demektir? İlk Ne Zaman Düzenlendi?
Türkiye Kupası organizasyonun düzenlenmesinin nedeni UEFA’nın Türkiye’ye böyle bir organizasyonu mecbur kılmasıdır. Çünkü UEFA 1962 yılında Türk takımlarını Kupa Galipleri Kupasına şimdiki adıyla Şampiyonlar Ligine alma kararı aldı ve ligin yanı sıra aynı zamanda maddi ve manevi açıdan katkı sağlayacağı görüşüyle kupa maçlarının düzenlenmesini istedi. Dolayısıyla 1962-1963 sezonunda ilk Türkiye Kupası organizasyonu düzenlendi.
1980-1981 yılında Federasyon Kupası olarak isimlendirilen bu organizasyon 1992-1993 sezonunda tekrar Türkiye Kupası olarak isimlendirildi. 2005 yılından bu yana kazanç elde etmek için bu ismin başına sponsor alındı ve ilk olarak 2005-2009 yılları arasında Fortis Türkiye Kupası olarak isimlendirildi. 2009-2010 sezonundan bu yana ise Ziraat Türkiye Kupası olarak isimlendirilmektedir.
Türkiye Kupası Statüsü (Kuralları)
2011’de Türkiye Kupası’nın formatı değişmiştir. Turnuvaya toplam 57 takım katılmaktadır. Turnuvaya, bir önceki sezon Süper Lig’de mücadele etmiş tüm takımlar, 1. Lig’den Süper Lig’e yükselen 3 takım ve sıralamada sonra gelen 14 takım, TFF 2. Lig’de gruplarında ilk 8 sırada yer alan takımlar veTFF 3. Lig’den TFF 2. Lig’e yükselen 6 takım katılır. Önceki yılların aksine bu yıl lig sistemi kaldırılarak eleme sistemine dönülmüştür. Dört eleme turu ve 3 adet final aşamasını (çeyrek final, yarı final ve final) geçen takımın kupaya ulaşacağı statüde tüm turlar tek maç usulü oynanacaktır. Eleme turlarındaki maçlar kurada küçük sayıyı çeken takımın sahasında oynanacakken final aşaması maçları tarafsız bir sahada oynanacaktır. Türkiye Kupası şampiyonu olan takım ise gelecek sezon formalarına Türk Bayrağı’nı koyma hakkı kazanır.
Galatasaray Kaç Kez Kazandı?
Galatasaray toplamda 14 defa Türkiye Kupasını müzesine götürdü. Galatasaray’ın Türkiye Kupasını kazandığı tarihler şu şekilde; 1963, 1964, 1965, 1966, 1973, 1976, 1982, 1985, 1991, 1993, 1996, 1999, 2000, 2005.
Beşiktaş Kaç Kez Kazandı?
Beşiktaş toplamda 9 defa Türkiye Kupasını müzesine götürdü. Beşiktaş’ın Türkiye Kupasını kazandığı tarihler şu şekilde; 1975, 1989, 1990, 1994, 1998, 2006, 2007, 2009, 2011.
Trabzonspor Kaç Kez Kazandı?
Trabzonspor toplamda 8 defa Türkiye Kupasını müzesine götürdü. Trabzonspor’un Türkiye Kupasını kazandığı tarihler şu şekilde; 1977, 1978, 1984, 1992, 1995, 2003, 2004, 2010.
Fenerbahçe Kaç Kez Kazandı?
Fenerbahçe toplamda 6 defa Türkiye Kupasını müzesine götürdü. Fenerbahçe’nin Türkiye Kupasını kazandığı tarihler şu şekilde; 1968, 1974, 1979, 1983, 2012, 2013.
Türkiye Kupasını Kazanan Takımlar
| Takım | Şampiyon | İkinci | Yarı finalist | Şampiyonluk yılları |
|---|---|---|---|---|
| Galatasaray | 1963, 1964, 1965, 1966, 1973, 1976, 1982, 1985, 1991, 1993, 1996, 1999, 2000, 2005 | |||
| Beşiktaş | 1975, 1989, 1990, 1994, 1998, 2006, 2007, 2009, 2011 | |||
| Trabzonspor | 1977, 1978, 1984, 1992, 1995, 2003, 2004, 2010 | |||
| Fenerbahçe | 1968, 1974, 1979, 1983, 2012, 2013 | |||
| Altay | 1967, 1980 | |||
| Ankaragücü | 1972, 1981 | |||
| Gençlerbirliği | 1987, 2001 | |||
| Göztepe | 1969, 1970 | |||
| Kocaelispor | 1997, 2002 | |||
| Bursaspor | 1986 | |||
| Eskişehirspor | 1971 | |||
| Sakaryaspor | 1988 | |||
| Kayserispor | 2008 |
Türkiye Kupasında Kırılan Rekorlar
- Türkiye Kupasını en çok kazanan takım: Galatasaray (1963, 1964, 1965, 1966, 1973, 1976, 1982, 1985, 1991, 1993, 1996, 1999, 2000, 2005)
- Türkiye Kupasının art arda en çok kazanan takım: Galatasaray (1963, 1964, 1965, 1966)
- Türkiye Kupasında en uzun süre namağlup olan takım: 26 maç ile Galatasaray, 1962–63’den 1966–67 Altay çeyrek final ikinci karşılaşmasına kadar
- Türkiye Kupasında evinde en farklı skor: 14–2, İskenderunspor – Fidan Gençlik, 2. Tur, 1980–1981
- Türkiye Kupasında deplasmanda en farklı skorlar: 0–8, Altındağspor – Beşiktaş, 2. Tur, 1962–1963 / 1-10,Uşak Belediye – Denizli Belediyespor, 2. Tur, 2012-2013
Türkiye Kupası Final Maçları
- Art arda en çok final oynayan takım: 4
- Galatasaray (1963, 1964, 1965, 1966 – hepsini kazandı)
- Trabzonspor (1975, 1976, 1977, 1978 – ikisini kazandı)
- Galatasaray (1993, 1994, 1995, 1996 – ikisini kazandı)
- En çok final oynayan takım: 19
- Galatasaray (1963, 1964, 1965, 1966, 1969, 1973, 1976, 1980, 1982, 1985, 1991, 1993, 1994, 1995, 1996, 1999, 1998, 2000, 2005)
- En farklı skor:
- Gençlerbirliği 5–0 Eskişehirspor (1987)
- Galatasaray 0–5 Çaykur Rizespor (2004)
- En gollü maç: 8
- Antalyaspor 3–5 Galatasaray (2000)
- Mağlup takımın en çok gol attığı maç: 3
- Antalyaspor 3–5 Galatasaray (2000)
- Finalde en çok kaybeden: 9
- Fenerbahçe (1963, 1965, 1989, 1996, 2001, 2005, 2006, 2009, 2010)