Özet: “Basur Nedir? Basur Ne Demektir?” başlıklı yazımızda Basur nedir, Basur ne demektir, Basur kelimesinin tanımı, Basur kelimesinin eş anlamlısı, Basur kelimesinin ingilizce karşılıkları, Basur ile ilgili atasözleri ve deyimler ve Basur hakkında detaylı bilgileri bulacaksınız.
Basur Tanımı
Basur kelimesi Arapça kökenli bir kelimedir ve Basur kelimesinin anlamı Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde aşağıdaki şekildedir;
isim, tıp (***) Kalın bağırsağın alt bölümünde ve anüste toplardamarların genişlemesiyle oluşan varis, hemoroit
Basur Eş Anlamlısı ve Zıt Anlamlısı
Basur kelimesini eş anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Basur – hemoroit
Basur kelimesini zıt anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Basur kelimesinin zıt anlamlı karşılığı bulunmamaktadır.
Basur İngilizcesi
Basur kelimesinin İngilizce karşılıkları ise aşağıdaki gibidir
- Basur – piles, hemorrhoids
Basur İle İlgili Atasözleri ve Deyimler
Basur kelimesi ile ilgili atasözü ve deyimler aşağıdaki gibidir;
- Basur kelimesinin geçtiği herhangi bir atasözü veya deyim bulunamamıştır.
Basur Hakkında Detaylı Bilgi
Basur veya hemoroid; anal kanalı kaplayan veya makatın dış kısmında bulunan mukoza zarı altındaki damar ağlarının şişmesi ile oluşan yumrular. Ayrıca mayasıl ve babasıl olarak da bilinir. Bir varis çeşidi olan basur, anal kanal içinde topaklanan veya makattan dışarıya sarkanatardamar, toplardamar ve bağ dokusu yumrularıdır. Anal enfeksiyonlar veya karın bölgesinde oluşan basınç (hamilelik, ıkınma, ağır kaldırma vs.) nedeniyle oluşur. Bunun yanı sıra kronik karaciğer rahatsızlıkları veya tümörler nedeniyle de oluşabilir. Dışkı transferi yapan kanalın çeperlerinde görülen, basur ortamı hazırlayabilecek bir zayıflık, bazı hastalarda ırsî olabilir.
Hafif hemoroid rahatsızlıkları fitil, gevşetici (laksatif) ve banyo ile tedavi edilebilir. Eğer yumrular oluştuysa ya da başka komplikasyonlar görülüyorsa, cerrahî müdahale gerekebilir.
Hemoroidler iç hemoroid ve dış hemoroid olmak üzere başlıca iki tipte görülür. İç hemoroidler sıklıkla makatta ağrıya neden olmaz ve sadece kanamaya neden olurken, dış hemoroidler çok ağrılıdır.
Dış hemoroidler
Dış hemoroidler Makat kanalında yer alan dişli çizginin altında yer alan hemoroidler dış hemoroid olarak adlandırılır. Dış hemoroidler; makatta ağrı, huzursuzluk ve kaşıntıya neden olurlar. Özellikle dış hemoroidlerde pıhtı oluşmasına ‘tromboze hemoroid’ adı verilir ve çok ağrılı bir durumdur. Hemoroidler başlıca dört evrede incelenir.
İç hemoroidler
- I. Evre: dışarıya sarkma yoktur
- II. Evre: ıkınma ile birlikte basur dışarı sarkar ve kendiliğinden içeri girer
- III: Evre: ıkınma ile birlikte basur dışarı sarkar ve elle itmeyle içeri girer
- IV: Evre: ıkınma ile birlikte basur dışarı sarkar ve elle itmeyle içeri girmez
Basurun Belirtiler
Hemoroid veya basur; makatta huzursuzluk, kaşınma, ağrı, şişlik, akıntı ve açık kırmızı renkte kanamaya (hematoşezi) neden olurlar. İleri evrelerinde gaz ve dışkı kaçırmaya neden olabilirler. Dış hemoroidler ağrılı iken, iç hemoroidler sadece pıhtılaştıklarında veya iltihaplandıklarında ağrıya neden olurlar.
Basurun Oluşma nedenleri
Kabızlık, ishal, tuvalette ıkınma alışkanlığı, bazı sporlar (ağırlık kaldırma, ata binme, bisiklete veya motosiklete binme, kürek çekme), yeterince lifli gıdalar tüketmeme, şişmanlık, gebelik, cinsel birleşme, uzun süre oturarak yaşam ve ileri yaş hemoroid oluşumunu kolaylaştırır.
Basurdan Korunma
Tuvalette uzun süre ıkınmadan kaçınmak, çok uzun süre oturma alışkanlığından vaz geçmek, günde 2 Lt’den fazla su tüketmek ve bol lifli gıdalarla (sebzeler ve baklagiller) beslenmek basur veya hemoroid’den korunmada yararlıdır.
Basurda Tanı ve ayırıcı tanı
Makat muayenesi Genel cerrahi Uzmanları tarafından gerçekleştirilir. Bağırsak ve makat hastalıkları ile uğraşan cerrahlara ise kolorektal cerrah, proktolog, proktoloji uzmanı adı verilir. Dış görünümde basur ile makat çatlağı, makat fistülü, makat apsesi, makat kanseri, makat kanalındaki polipler ayırt edilebilir. Makat kanalı içine yerleştirilen anoskop adlı bir alet ile çok daha ayrıntılı muayene yapılabilir. Rektum adı verilen kalın bağırsağın son kısmı da incelenmek istenirse rektoskopi işlemi yapılabilir.
Basurun Tedavisi
Basit önlemeler
- a. Diyet: lifen zengin diyet, probiyotikler
- b. Oturma banyosu: sıcak su içine oturma çok yarar sağlar.
- c. Kremler: çinko, nitrogliserin ve kortizon içerikli kremler kullanılır.
Ameliyatsız hemoroid girişimleri
- a. Boğma girişimi: doktor muayenehanesinde basur memesine kolaylıkla lastik bant takılabilir.
- b. Lazer veya infrared tedavisi: doktor muayenehanesinde basur memesine lazer ışığı tutularak kanayan memeler durdurulabilir veya söndürülebilir.
- c. Bipolar koagülasyon: bipolar elektrik akımı ile basurlar yakılabilir.
- d. Skleroterapi: basur memelerine kireç yapıcı ilaçla verilerek söndürme prensibine dayanır.
Hemoroid ameliyatı
- a. Klasik hemoroid ameliyatı: anestezi veya narkoz altında hemoroid memelerinin makas, bistüri, elektirkli koter, lazer, ultrasonik dissektör veya damar mühürleme cihazlarının kullanılması ile alınması girişimidir.
- b. Lateral internal sfinkterotomi: makat kanalındaki basıncı azaltmak amacı ile makat iç kasının (internal anal sfinkter) kesilme işlemidir.
- c. Longo ameliyatı: özellikle ileri evrede ve sarkma ile birlikte olan basurlarda stapler adı verilen bir cihaz yardımı ile hemoroidler hem kesilir ve hem de dikiş atılabilir.