Özet: “Radyasyon Nedir? Radyasyon Ne Demektir? Anlamı” başlıklı yazımızda Radyasyon nedir, Radyasyon ne demektir, Radyasyon kelimesinin tanımı, Radyasyon kelimesinin eş anlamlısı, Radyasyon kelimesinin ingilizce karşılıkları, Radyasyon ile ilgili atasözleri ve deyimler ve Radyasyon hakkında detaylı bilgileri bulacaksınız.
Radyasyon Tanımı
Radyasyon kelimesi Fransızca kökenli bir kelimedir ve Radyasyon kelimesinin anlamı Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde aşağıdaki şekildedir;
isim, fizik Işınım
Radyasyon Eş Anlamlısı ve Zıt Anlamlısı
Radyasyon kelimesini eş anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Radyasyon – ışınım
Radyasyon kelimesini zıt anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Radyasyon kelimesinin zıt anlamlı karşılığı bulunmamaktadır.
Radyasyon İle İlgili Atasözleri ve Deyimler
Radyasyon kelimesi ile ilgili atasözü ve deyimler aşağıdaki gibidir;
- Radyasyon kelimesinin geçtiği herhangi bir atasözü veya deyim bulunamamıştır.
Radyasyon İle İlgili Birleşik Sözler
Radyasyon kelimesi ile ilgili birleşik sözler aşağıdaki gibidir;
- Radyasyon kelimesinin geçtiği herhangi bir birleşik söz bulunamamıştır.
Radyasyon İngilizcesi
Radyasyon kelimesinin İngilizce karşılıkları ise aşağıdaki gibidir
- Radyasyon – radiation
Radyasyon Hakkında Detaylı Bilgi
Radyasyon veya Işınım, elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar biçimindeki enerji yayımı ya da aktarımıdır. “Radyoaktif maddelerin alfa, beta,gama gibi ışınları yayması”na veya “Uzayda yayılan herhangi bir elektromanyetik ışını meydana getiren unsurların tamamı”na da radyasyon denir. Bir maddenin atom çekirdeğindeki nötronların sayısı, proton sayısına göre oldukça fazla ise; bu tür maddeler kararsız bir yapı göstermekte ve çekirdeğindeki nötronlar alfa, beta, gama gibi çeşitli ışınlar yaymak suretiyle parçalanmaktadırlar. Çevresine bu şekilde ışın saçarak parçalanan maddelere radyoaktif madde (“ışınımsal madde”) denir.
Radyasyonun Tarihi
Batıya göre 1896’da Fransız fizikçi Henri Becquerel ilk olarak uranyum tuzunun görünmez ışınlar yaydığını fark etmiştir. İki sene sonra Marie Curie ve eşi Pierre Curie uranyum ile deney yaparken benzer ışınlara rastlamışlardır. Bu deneyde polonyum ve radyum oluştuğunu görmüşlerdir ve bu iki elementi ilk keşfedenler olmuşlardır. Polonyum ve özellikle radyum’un daha fazla ışın yaydıklarını gözlemişlerdir.
Alfa Işınları Nedir?
Bir atom çekirdeğinin parçalanmasından meydana çıkan helyum çekirdeklerine (2 proton, 2 nötron) alfa parçacıkları denir. Alfa ışınları bu parçacıkların yayılmasından oluşur.
Bir radyum-226, 88 proton ve 138 nötrona sahiptir. Bu durumda nötron sayısı, proton sayısına göre daha fazla olduğu için, atomun çekirdek yapısı sağlam değildir. Bu yüzden radyum, çekirdeğinden bir helyum çekirdeği ayırarak parçalanır ve radyumdan, 86 proton ve 136 nötrona sahib olan yeni element radon oluşur. Radyum çekirdeğinden ayrılan 2 protonlu helyumdan alfa ışınları oluşur:
Beta Işınları Nedir?
Beta ışınları da alfa ışınaları gibi bir atom çekirdeğin parçalanmasından oluşur. Bu parçalanmada çekirdekten 2 proton değil, bir elektron veya bir pozitron ayrılır. Bu elektron, çekirdeğin içindeki bir nötronun bir protona dönüşmesinden oluşur ve asla atomun kendi elektronu değildir. Çekirdeğin içindeki bir protonun bir nötrona dönüşmesinde bir pozitron oluşur. Bu çekirdekte oluşan elektronlara beta– parçacıkları denir, pozitronlara ise beta+ parçacıkları. Bu parçacıklardan beta– veya beta+ ışınları oluşur.
Beta– ışınları oluşması için çekirdeğin içinde bir nötron, bir proton ve bir elektrona dönüşür:
Bir 55 protonlu sezyum atomundan beta– parçalanmasında 56 protonlu baryum oluşur:
Beta+ parçalanmasında çekirdekten bir elektron değil, bir pozitron ayrılır. Bu pozitron bir protonun bir nötröna dönüşmesinden oluşur:
Bu durumda atomun proton sayısı bir eksilir. Örneğin 11 protonlu sodyum çekirdeğinden bir positron ayırarak 10 protonlu neona dönüşür:
Gama Işınları Nedir?
Gama ışınlarının dalga boyu ışığın dalga boyundan daha kısa olmasına rağmen ışık gibi fotonlardan oluşur ve ışık hızıyla yayılır. Atom çekirdeğinden bir alfa veya bir beta parçacığı ayrıldıktan sonra çekirdekte fazladan enerji oluşur. Gama ışınları, atomun fazladan sahip olduğu enerjiyi çekirdeğinden ayırmasından oluşur. Yüksek enerji seviyesine sahip olan atom çekirdeğinin yapısı kararsız olur. Kararlı bir yapıya sahip olmak için çekirdekten enerji ayrılır. Gama ışınları çekidekten ayrılan elektromanyetik enerjidir.
Enerji seviyesi yüksek olan baryum atomu kararsız yapılıdır ve bu enerjiyi gama ışınları şeklinde çekirdeğinden ayırır:
Gama parçacıklarının enerjisi kütlesiyle eşit değer de olduğu için Einstein’ın E=mc2 formülüyle enerji miktarına göre gama parçacıklarının kütlesi hesaplanabilir:
Bu formül ile hesaplanmış olan gama parçacıklarının kütlesi bir elektron kütlesi ile aynıdır.
Gama ışınları bilinen röntgen ışınlarının aynısıdır. Tek farkı çekirdeğin enerjisinden oluşmasıdır.
Zararsız Radyasyon Ne Demektir?
Alfa, Beta ve Gama ışınları elektromanyetik spektrumun en üstünde yer alır, insan sağlığına zararı tartışılmaz ve bir sonraki başlıkta incelenmiştir. Bunun hemen altındaki X ışınlarının da insan sağlığına zararlı olduğu bilinir. X ışınlarının altındaki UV (Morötesi) bölgesi de, cilt kanserleri başta olmak üzere birçok zarar verir. Ozon tabakasındaki deliklerden kaynaklanan; güneşin kanser yapıcı etkisi budur.
UV bandının hemen altında görünür ışık bölgesi vardır. Direkt olarak göze (retinaya) ve çok yüksek şiddette uygulanmadığı sürece bir zararı bilinmemektedir, Tam aksine çevremizi görebilmek için görünür ışığa ihtiyacımız vardır. Görünür ışığın “Zararsız ışınım” sınıfına girdiği söylenebilir.
Görünür ışığın altında, “ısınmamızı” sağlayan IR (Infra Red-Kızılötesi) bandı vardır. IR bandında radyasyon yapan kaynaklara örnek olarak mangal, kömür sobası, kalorifer peteği, Elektrikli IR ısıtıcılar verilebilir. IR bandı da ikiye ayrılır. Üst IR bölgesindeki kızıl ışık veren elektrikli IR ısıtıcılar Mangal, Alt IR bölgesindekiler ise Kalorifer peteği ve ışık vermeyen elektrikli ısıtıcılar gibi kaynaklardır. IR bandındaki ışınımın da zararsız olduğu kabul edilir.
IR bölgesinin altında mikrodalga ve radyo dalgaları bulunur. Bu banttaki elektromanyetik radyasyon kaynaklarına Cep telefonu, Baz istasyonlar, Mikrodalga ısıtıcılar örnek verilebilir. Bu kaynakların yakın ve yüksek güçte olması, IR gibi vücutta ısınmaya sebep olur. Ancak bu ısınma deriye değil, vücudun derinliklerine işleyebildiğinden hem hissedilmesi zordur, hem de bu aşırı ısınma insana zararlı olabilir. Tam kesin olmamakla birlikte, bu tür ısınmanın kanserojen etkilerinin olabileceğini düşünen bilim çevreleri vardır. Ancak gücün çok yüksek, mesafenin de çok yakın olması durumunda IR’de olduğu gibi yanma (pişme) belirtileri derhal görülür.
Radyasyonun Zararları
X ışınları, ultraviyole ışınlar, görülebilen ışınlar, kızıl ötesi ışınlar, mikro dalgalar, radyo dalgaları ve manyetik alanlar, elektromanyetik tayfın parçalarıdır. Elektromanyetik parçaları, frekans ve dalgaboyları ile tanımlanır.Alfa, beta, gama, X ışınları ile kozmik ışınlar ve nötronlar çok yüksek frekanslarda olduğundan, elektromanyetik parçacıklar kimyasal bağları kırabilecek enerjiye sahiptir. Bu bağların kırılması sonucu iyonlaşma olur.
İyonlaşabilen elektromanyetik ışınımları, hücrenin genetik materyali olan DNA’yı parçalayabilecek kadar enerji taşımaktadır. DNA’nın zarar görmesi ise hücreleri öldürmektedir. Bunun sonucunda doku zarar görür. DNA’da çok az bir zedelenme, kansere yol açabilecek kalıcı değişikliklere sebep olur.
Çevre sorunları sınır tanımaksızın artmakta ve çeşitli kirleticiler kilometrelerce uzaklara taşınarak etki gösterebilmektedir. Örneğin; Çernobil kazası nedeni ile yayılan radyoaktif atıkların, toprak ürünlerinde yol açtığı kirlilik bilinmektedir. Çernobil reaktöründe oluşan kazada, doğrudan etki sonucu 30’dan fazla insan hayatını kaybetmiş, yüzlerce kişi yaralanmış, sakatlanmış ve hastalanmıştır. Binlerce insan ise belirtileri sonradan çıkacak olan genetik etkilerle, nesilden nesile geçebilecek kalıcı izler taşımaktadır. Çernobil’deki kaza sebebiyle atmosfere karışan ışınımsal maddelerin, atmosferik devinimlerle: uzaklara taşınmasıyla, düştükleri yerlerde radyasyona neden olmuştur.
Radyasyonun Nedenleri
Dış Rakip iç pozlama
Harici
Dış pozlama olduğu zaman radyoaktif kaynak (ya da başka bir radyasyon kaynağı) dışında (ve dışında kalır) oluşan pozlama maruz organizma.
Aşağıda üç örnek dış pozlama bir dizi var.
- Bir kişinin kapalı radyoaktif kaynak cebine yerleştirir
- Kim kozmik ışınları tarafından Işınlanmış bir boşluk Gezgin
- Bir kişinin kanser için teletherapy veya Brakiterapi tarafından değerlendirilir. Brakiterapi içinde kaynak kişinin içinde iken kaynak etkin bölüm asla kişinin biyolojik dokular ile doğrudan temas geliyor çünkü, hala dış pozlama öyle.
Kilit noktaları dış pozlama genelde ” tahmin etmek nispeten kolay ” olduğunu ve ışınlanmış nesneleri (” radyasyon etkinleştirme nesnesi sebep olan bir yoğun nötron ışını olduğu bir durumda dışında ”) radyoaktif olmak değil biridir.
Nesnenin dış yüzeylerinde kirlenmiş olabilir mümkündür; Nesne No radyoaktivite girer dış pozlama olgusu haldedir ve normalde Dekontaminasyon nispeten kolay olduğu.
İç
Radyoaktif madde organizma girer ve radyoaktif Atomlar organizma dahil olmak, iç pozlama gerçekleşir. Bir dizi iç pozlama örnekleri aşağıdadır.
- 40k ” normal” bir insanın içinde mevcut yol açtığı pozlama.
- 89Sr inek süt gibi çözünebilir radyoaktif madde yenmesi maruz kalma.
- Bir kişinin kanser için bir ‘açık kaynak’ radyoterapi yöntemi tarafından bir Radyoizotop bir uyuşturucu olarak kullanıldığı tedavi ediliyorsa. Bu konunun incelenmesi, 1999’da yayınlandı. Radyoaktif madde yakından etkilenen nesne ile karışık olur çünkü nesne ya da iç pozlama nerede meydana gelen bir durumda kişi dekontamine genellikle zordur. Fisyon ürünleri uranyum dioksit matris içinde asla gerçekten bir organizmanın parçası olmak mümkün olabilir gibi bazı çok çözünmez malzemeler akciğer gibi parçacıkların iç pozlama sonuçları iç kontaminasyon biçimi olarak göz önünde bulundurulacak normaldir. Akıl ise içinde hayvan gibi parçacıkların bir deliği ” ile ” girmiş ve ” ne yatıyordu kişinin (olmayan biyolog)” kolaylıkla kaldırılamaz konusunda. (Örneğin, karın boşluğuna topolojik memeli gövdesi içinde iken,) kesinlikle topolojik bir anlamda, sindirim sistemi ve içinde akciğerlere hava içeriğini bir memeli vücut dışında olduğunuzu unutmayın önemlidir.
- Bor Nötron yakalama Terapisi (bnct), tercihen tümör hücrelerine bağlayan Bor-10 etiketli kimyasal enjekte içerir. Gelen bir Nükleer Reaktörü nötron bnct tedavisi için uygun nötron enerji spektrumu için nötron moderatör tarafından şekillenir. Tümör seçerek bu nötronlar ile bombardıman. Nötronlar hızla düşük enerji ” termal nötronlar ” olmak için vücutta yavaşlatabilir. Bu ” termal nötronlar ” enjekte Bor-heyecanlı şekillendirme Lityum-7 ve bunların her ikisi de yakından üretmek Helyum-4 alpha particle içine hangi ayırır İyonlaştırıcı radyasyon aralıklı 10 tarafından (Bor-11) yakalanır.Bu kavram, kanser tedavisi için iki ayrı bileşenlerini kullanarak ikili dosya sistemi olarak tanımlanıyor. Her bileşenin kendisi hücrelere nispeten zararsızdır, ancak birlikte tedavi birleştirildiğinde (sınırlı aralığı 5-9 mikrometre veya yaklaşık bir hücre çapı içinde) ölümcül olan bir çok cytocidal (sitotoksik) etkisi üretmek. Bu sistem, Norveç’te klinik denemeler oldu.
Nükleer Savaş ve Bomba Testleri
Nükleer savaş ve bomba testleri daha karmaşık olduklarından bir kişi tarafından en az üç işlem ışınlanmış. İlk (en önemli nedeni Burns) iyonizan radyasyon tarafından neden değildir.
- Kızılötesi sıcaklık radyasyon gelen termal yanıklar
- Beta sığ ionizing beta radyasyon yanıklar (Bu serpinti parçacıkların olurdu; yerel serpinti büyük parçacıklar-cekti var olmak çok yüksek aktiviteler onlar kadar çabuk patlaması sonrasında personelde tevdi ve deri üzerine bir tür parçacık localised yanmak neden olacaktı muhtemelen çünkü büyük olasılıkla); Ancak, bu parçacıklar çok zayıf derinlemesine ve kısa bir aralığı vardır.
- Gama, Gama ışınları son derece derinlemesine gelen yakar. Bu büyük olasılıkla sadece yüzey yanmak yerine tek tip bütün vücudu ışınlama yol açacağı gövdesi içinde derin Gama penetrasyon neden olur. Kazaları Medikal ürün irradiators ilgili tarafından kaynaklanan durumlarda bütün vücudu Gama ışınlama (” yaklaşık ” 10 Sv), bazı insan denekler yaralanmalar için kendi cilt ışınlama süresi ve ölüm arasındaki geliştirdik.
Sol resimdeki kadın giymişti normal giyim Gama ışınları gürültüyü yapamaz olurdu ve böyle bir etkisi eşit olarak tüm vücudu uygulandı yüksektir.
Beta yanık-cekti var olmak büyük olasılıkla serpinti ile temas nedeniyle vücudun her yerinde, ama ısı radyasyonu insan vücudu nüfuz değil gibi termal yanıklar genellikle vücudun bir tarafında bulunmaktadır. Ayrıca, onun giyim desen cilt içine yanmış. Bunun nedeni, beyaz kumaş daha koyu kumaş daha fazla kızılötesi ışık yansıtır. Bunun sonucunda, deride koyu kumaş yakındır tarafından beyaz giyim kaplı deri daha yandı.
Serpinti parçacıklar yenmesi ile iç radyasyon zehirlenmesi riski de bulunmaktadır.
Nükleer Reaktör Kazası
nrx reaktör Kanada’da bir reaktör çöküşünün ilk bilinen olay oluştu. Radyasyon zehirlenmesi, Çernobil reaktör kazası sonra büyük bir endişe oldu. Otuz bir kişi hemen bir sonucu olarak öldü.
100 Milyon Curieleri (4 exabecquerels) radyoaktif malzemenin, 131gibi kısa ömürlü radyoaktif izotoplar piyasaya Chernobyl vardı başlangıçta en tehlikeli. Onların kısa yarı ömre nedeniyle onlar-si olmak şimdi decayed 5 ve 8 gün, daha uzun ömürlü 137Cs (bir half-life 30.07 yıl ile) bırakarak ve 90Sr (ile bir half-life 28.78 yıl) olarak ana tehlikeler.
Diğer Kazalar
Yanlış işlenmesi ve radyoaktif ve nükleer malzemelerin Bakımı radyasyon yayımı ve radyasyon zehirlenmesi yol. Bunlar, en önemlisi neden yanlış bir radyoaktif kaynak (teletherapy) içeren tıbbi cihaz tarafından elden Goiânia, Brezilya 1987 yılında oluştu.
Uçuşunda
İnsan spaceflights, özellikle düşük dünya yörüngesinde, ötesinde uçuşlar sırasında astronotlar galaktik kozmik radyasyon (gcr) ve büyük olasılıkla Güneş parçacık olay (spe) radyasyon maruz kalır. Korumasız astronotlar için öldürücü olurdu spe radyasyon seviyeleri gönderilen delil gösterir. Akut radyasyon zehirlenmesi için yol açabilecek gcr seviyeleri daha iyi anlaşılır.
Uçak Yolculuğu
Uçak yolculuğu insanlar üzerinde uçak alanı deniz seviyesinden, kozmik ışınları gibi karşılaştırıldığında ve solar flare olayları artan radyasyona ortaya çıkarır. Epcard, CARI, SIEVERT gibi yazılım programlarının, PCAIRE maruz aircrews ve yolcular tarafından benzetimi için girişimleri vardır. Onun ilk durumda böyle bir neden tarafından teyit edilen ölüm olmasa da kgb sığınmacısı Nikolay Khokhlov ve gazeteci Yuri Shchekochikhin radyoaktif talyum kullanıldığı durumlarda teşebbüs suikast gibi diğer durumlarda edilmiştir bilinir.
Ayrıca, bir olay istasyonunda noktası Cheap nükleer üreten küçük dozlarda radyasyon birden fazla çalışan ofis watercooler ile ağır su trityum kirlenmiş sularda kirlenme nedeniyle burada edinilen 1990 yılında oluştu.