Özet: “Bilgi Nedir? Bilgi Ne Demektir? Anlamı” başlıklı yazımızda Bilgi nedir, Bilgi ne demektir, Bilgi kelimesinin tanımı, Bilgi kelimesinin eş anlamlısı, Bilgi kelimesinin ingilizce karşılıkları, Bilgi ile ilgili atasözleri ve deyimler ve Bilgi hakkında detaylı bilgileri bulacaksınız.
Bilgi Tanımı
Bilgi kelimesinin anlamı Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde aşağıdaki şekildedir;
1. isim İnsan aklının erebileceği olgu, gerçek ve ilkelerin bütünü, bili, malumat
2. Öğrenme, araştırma veya gözlem yolu ile elde edilen gerçek, malumat, vukuf
“Babası önce ona Mazlume ve ailesi hakkında birçok bilgi vermişti.” – H. E. Adıvar
3. İnsan zekâsının çalışması sonucu ortaya çıkan düşünce ürünü, malumat, vukuf
4. felsefe Genel olarak ve ilk sezi durumunda zihnin kavradığı temel düşünceler
5. Bilim
“Doğa bilgisi.”
6. bilişim Kurallardan yararlanarak kişinin veriye yönelttiği anlam
Bilgi Eş Anlamlısı ve Zıt Anlamlısı
Bilgi kelimesini eş anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Bilgi – bilim / vukuf / malumat / bili
Bilgi kelimesini zıt anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Bilgi kelimesinin zıt anlamlı karşılığı bulunmamaktadır.
Bilgi İle İlgili Atasözleri ve Deyimler
Bilgi kelimesi ile ilgili atasözü ve deyimler aşağıdaki gibidir;
- bilgi tazelemek
önceden sahip olduğu bilgiyi yenilemek, güncelleştirmek: Matematikle ilgili bilgilerimi tazeledim.
Deyim
- bilgi edinmek
bir durumu öğrenmek, bilgi almak
“Uyumakta zorluk çeken Bünyamin, loncada geçirdiği ilk gün bir hayli bilgi edinmişti.” – İ. O. Anar
Bilgi İle İlgili Birleşik Sözler
Bilgi kelimesi ile ilgili birleşik sözler aşağıdaki gibidir;
- bilgi çarpıtma
- bilgi işlem
- bilgi kuramı
- bilgisayar
- bilgi şöleni
- bilgi teknolojileri
- bilgi toplumu
- bilgiyazar
- ansiklopedik bilgi
- kesin bilgi
- ön bilgi
- yaklaşık bilgi
- sosyal bilgiler
- betimlemeli dil bilgisi
- betimsel dil bilgisi
- cümle bilgisi
- davranış bilgisi
- dil bilgisi
- doğa bilgisi
- halk bilgisi
- hava bilgisi
- karşılaştırmalı dil bilgisi
- kök bilgisi
- köken bilgisi
- öğretim bilgisi
- sağlık bilgisi
- ses bilgisi
- sözlük bilgisi
- su bilgisi
- şekil bilgisi
- tabiat bilgisi
- tasvirî dil bilgisi
- tümce bilgisi
- Türklük bilgisi
- yapı bilgisi
- yazı bilgisi
- yöntem bilgisi
- yurt bilgisi
- yurttaşlık bilgisi
Bilgi İngilizcesi
Bilgi kelimesinin İngilizce karşılıkları ise aşağıdaki gibidir
- Bilgi – information
Bilgi Hakkında Detaylı Bilgi
Bilgi:
- (i) bir deneyim veya eğitim sırasında bir kişinin ihtiyaç duyduğu uzmanlık ve yetenekler; bir öznenin teorik veya pratik açılardan kavradıkları,
- (ii) belli bir alanda veya toplamda bilinen; gerçekler ve malumat veya
- (iii) bir gerçeğin veya durumun tecrübesiyle kazanılan farkındalık veya aşinalık olarak çeşitli biçimlerde tanımlanmaktadır.
- (iv) bir şeyin ya da olayın belirli bir özelliğini tanımlar
Felsefenin bilginin doğası, kökenleri ve boyutları ile ilgilenen dalına epistemoloji adı verilir.
Bilgi Çeşitleri
Varlık; çok boyutlu, çok yönlüdür. Bilgi de varlığa ilişkindir. Bu nedenle bilgi, ait olduğu alan, elde edilişi, özne nesne ilişkisi ve bilgi aktı açısından çeşitli türlere ayrılır.
Gündelik bilgi
Sadece duyu organları aracılığıyla dış dünyanın açıklanma biçimidir. Bu bilginin oluşumunda denemelerin, tecrübelerin ve gözlemlerin etkisi büyüktür. Belirli bir yönteme dayanılarak kazanılmış bir bilgi değildir, genel geçerliliği de yoktur. Örnek: birkaç yeşil elmanın ekşi olduğunu görünce; “elmalar ekşidir” genellemesine ulaşılabilir.
Teknik bilgi
İnsanın temel ihtiyaçlarını karşılamak ve günlük yaşamını kolaylaştırmak amacıyla araç gereç yapımı ile ilgili bilgidir. Teknik bilginin bilgi aktı yarardır. Teknik bilginin iki türü vardır:
- Gündelik bilgiye dayalı teknik bilgi: İnsanın gündelik yaşantısındaki tecrübelere dayanarak araç gereç yapmasıdır.
- Bilimsel bilgiye dayalı teknik bilgi: Bilimsel verilerden yararlanarak araç gereç yapılması ve insan hayatının kolaylaştırılması ile ilgili bilgidir. Mühendislik ve tıp bu alana girerler.
“İnsanın temel ihtiyaçlarını karşılamak ve günlük yaşamını kolaylaştırmak amacıyla araç gereç yapımı ile ilgili bilgidir. Teknik bilginin bilgi edimi yararlılıktır. Teknik bilginin iki türü vardır.”
Sanat Bilgisi
Bu kavrama gücü, bilimden ve felsefeden farklıdır, akla dayanmaz. Duyguya, coşkuya ve sezgiye dayanır. Sanat bilgisi; sanatçı ile onun yöneldiği nesne arasındaki ilgiden doğan bir bilgidir. Sanatı diğer bilgi türlerinden ayıran en önemli özelliği sanatçının kullandığı ifade aracının farklı olmasıdır. Diğer bilgi türleri, ifade için kelime ve terimler kullanır. Buna karşı sanatçı; sesi, rengi ve maddenin çeşitli şekillerini de kullanır. Yöneldiği nesneyi özne olarak ifade eder.
Dinî bilgi
Tanrı’nın insanlara peygamberler aracılığıyla, vahiy yoluyla doğru olan yaşam tarzını bildirmesi şeklindeki bilgidir. Kutsal olanla bunun karşısındaki insanın konumunu ifade eder. Dinsel bilgiye kesin iman ile inanılır, eleştirisi yapılamaz. Bu tür bilgiyi inanç olarak değerlendirmek doğru olur.
Bilimsel bilgi
Bilimsel yöntem ve akıl yürütme yoluyla varlıklar hakkında elde edilen bilgidir. Bilimsel bilgi nedensellik ilkesini kullanarak olgular üzerinde hipotezler üretir ve bunları deneyle sınar. Deneysel testleri geçen hipotezler bilimsel bilgi dağarcığına katılır.
Bilimler üç gruba ayrılır:
- Formel bilimler: mantık, matematik
- Doğa bilimleri: fizik, kimya, biyoloji, coğrafya, jeoloji, astronomi, jeodezi, jeomorfoloji, jeomatik
- İnsan bilimleri: psikoloji, sosyoloji, antropoloji, iktisat
Bilimsel bilgi özellikleri:
- Nesneldir. Bireyden bireye değişmeyip herkes için aynıdır.
- Evrenseldir. Bilim herhangi bir milletin, ırkın malı değil bütün bir insanlığın malıdır.
- Akla ve mantığa dayalıdır. Bilimsel olan, akılsaldır.
- Eleştiriye açıktır. Aksine kanıt gösterildiği zaman bilimsel bilgi geçerliliğini yitirebilir.
Felsefî bilgi
Şüphe edilerek başlayan düşünme yolculuğundaki şüphe edilemeyen en son düşüncedir.
Felsefi anlamda bilgi, Platon’un Theatetus diyalogundan beri gerekçelendirilmiş doğru inanç olarak tanımlanır. Bilgi, doğru ya da yanlış olma olasılığı olan sanıdan farklıdır. Bilgi, doğruluğu yönünde yeterli gerekçelere sahip olunan inanç veya iddiadır.
Felsefî bilgi özellikleri:
- Her sorunu aklın süzgecinden geçirir.
- Açıklamalarında bitmişlik ya da kesinlik yoktur.
- Sistemli, düzenli ve birleştirilmiş bir bilgidir